.«ԱՌԱԿՆԵՐ» ՇԱՐՔԻՑ

ԷՋԸ  ԼՐԱՑՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ Է...

ՀԱՃՈՅԱԽՈՍԸ ԵՎ  ՆՐԱ ՎԿԱՆ

-1-

Հոպոպն աղավնուն

Հյուր տարավ իր տուն,

Հյուր տարավ ու մեծ

Ճաշկերույթ տվեց.

Առաջին կենաց

Բաժակի վրա

Ողջունեց սրտանց

Գալուստը նրա:

-Բարով եք եկել, հարգարժան ընկեր,

Ձեր ազնիվ վարքը, ձեր խաղաղ բարքը

Օրինակ է միշտ ամեն հոպոպի,

Ահա թե ինչու, չկա մի թռչուն,

Որ զգա մեր պես ձեր սիրտն ու հոգին:

Թող հանդիպումը, այս կերուխումը

Երկու հավքերիս դաշինքը կոփի...

 -2-

Այսպես հոպոպը գլուխ էր տանում,

Իսկ բնի հոտը մարդ էր սպանում:

Աղավնին անխոս ուզեց դուրս թռչել,

Դաշտ ու անտառի մաքուր օդ շնչել,

Հոպոպն այդ զգաց ու տվեց մի հարց.

-  Ափսո՜ս, մեկնում եք, գոնե չե՞ք ասի,

Ի՞նչ կարծիք ունեք դուք մերոնց մասին:

Բարի աղավնին այս տհաճ հարցին

Չէր էլ սպասում, բայց ասաց խոսքեր,

Որ նման դեպքում հյուրերն են ասում.

- Ինձ դուր են գալիս ձեր տունն ու տեղը,

Ձեր համեստ ցեղը...

Շատ եք հյուրասեր, շատ եք մաքրասեր,

Ձեր համբավը մեզ վաղուց է հասել...

-3-

Դե, հոպոպին էլ այդ էր հարկավոր,

Շտապեց դիմել հավքերին բոլոր.

-Ուշադրությու՜ն, ուշադրությու՜ն,

Հոպոպստանից խոսում է կկուն,

Աղավնասարից հյուր է իմ տանը

Մեր ժամանակի մեծ գիտնականը:

Լսեցեք նրան, տեսեք, թե ինքը

Ոնց է հասկանում մեր արժանիքը.

Այն օրից ինչ մենք աշխարհ ենք ընկել,

Չենք լսել այսքան ճշմարիտ մտքեր:

ՈՉԽԱՐԸ

(առակ)

Գայլն աչքը գցեց ոչխարի աչքին,

Իր պոչով զարկեց նրա դմակին,

Բռնեց ձոր տանող նեղ արահետը,

Ոչխարն էլ՝ հետը:

Նա զոհին տարավ, մութ ծմակ հանեց,

Սուր ժանիքներով բուկը աքցանեց:

Երբ վերջին շնչում ոչխարն էր հևում,

Տերը երևաց գլխավերևում.

–Գիտուն տիրոջից խրատ չես առնում,

Որ գել  գազանի բաժին ես դառնում:

Ոչխարն անտարբեր նայեց ու տնքաց.

–Է՜,այն օրից է իմ բախտը ծռվել,

Որ իմ խեղճ մորից ոչխար եմ ծնվել,

Ինձ համար մեկ է, թե ով է սոված,

Նա ինձ հում կուտի,իսկ դու՝խորոված:

  

ՋՈՐԻՆ                                     

(առակ)

Թեև նա ուներ իշային ծագում,

Շուտ ընտելացավ ձիերի բարքին,

Ախոռ գրավեց առաջին շարքում,

Դարձավ տնօրեն մի երամակի:

Սանձեր ունեին ձիերը բոլոր,

Ջորին էր ազատ թոկ ու սանձերից,

Թե տուժած մի ձի նայում էր խոլոր,

Կանգնում  ախոռին, զրկում էր կերից:

Ձիերը  ցասկոտ վրնջում էին,

Գետինը ոտքով անհանգիստ փորում,

Բայց քացի տալու շնորհք չունեին,

Դա հատուկ էր լոկ խառնածին ջորուն:

ԱՍՏԾՈՒ ՏՎԱԾ ՈՒՐԱԽՈՒԹՅՈՒՆԸ

  ( առակ )

Աղքատը խեղճ ոչինչ չուներ,

Եղած-չեղած՝ մի էշ ուներ.

Աստված ուզեց մի դուռ բանա,

Որ մարդը խեղճ

Իր կյանքի մեջ

Գոնե մի օր ուրախանա:

Երբ աշունքին մի առվի մոտ

Էշն ընկել էր կանաչ արոտ,

Աստված վերից , որ նկատեց,

Սար ու ձորը թխպով պատեց:

Հանդերն ընկավ էշի տերը,

Պտիտ եկավ ողջ գիշերը,

Մինչև թուխպը քաշվեց, անցավ,

Մութն էլ մաշվեց ու լուսացավ:

Մի ծառի տակ, սարի փեշին,

Տերը տեսավ կորած էշին.

Ուրախացավ...



սեղմի'ր նկարի վրա՝ այն մեծացնելու համար

***

Անկախության կոչ արին

Տավարին ու ոչխարին,

Սրանք հոգնած տերերից

Ու թերարժեք կերերից,

Թողին մսուր- բանտերը,

Ելան կանաչ հանդերը:

Գել ու գազան պատ ընկան՝

Ժանիքներով ժնգժնգան,

Հերթով գետնին զարկեցին,

Մեծ կերուխում սարքեցին:

***

Ալրափոշին ամպ է դրել՝

Ջրաղացում զամբ է դրել,

Տերն անգետ է...ձին փալանել,

Էշի վրա թամբ է դրել:

Ձին աղուն է տանում-բերում,

Ճամփին տնքում ու սրտնեղում,

Էշն էլ՝ ուտում էշավարի,

Թավալվում է մոխրի թեղում: 

ՄՐՑԱՎԱԶՔ

Ձին կանգ առավ առվի եզրին

Ու երկարեց դունչը ջրին,

Ճղփոց լսեց, քաղեց ոտը,

Առվի միջից ձայնեց գորտը.

-Հը', վախեցա՞ր... ա՜յ քեզ հսկա,

Տաք ես փչում մեծերի մոտ,

Քաշդ ի՞նչ է, որ ինձ հեգնես,

Կամ էլ ինձ հետ ոտդ մեկնես...

- Որ այդպես է, ո'վ դյուցազուն,

Համբավ ունես վազքի մարզում,

Արի վազենք արագ թափով,

Արի վազենք առվի ափով,

Էն ժամանակ դու կիմանաս

Ով է մեզնից արագավազ:

-Համաձայն եմ քո ասածին,

Երբ կամենաս,- խրխնջաց ձին:

Գորտը ջրի հոսանքն ի վար

Շարեց թաքուն քույր ու եղբայր,

Թե որ ձայն տա իր մրցորդը,

Արձագանքի մոտիկ գորտը:

Ու երբ դարձավ օրն իրիկուն

Սրանք մտան վազքի մրցում:

Ինչքան վազեց ձին փրփրած,

Իր առջևում մի գորտ կռռաց.

Էլ չիմացավ խեղճ անմիտը,

Թե ոնց ընկավ, ճաքեց սիրտը:

Հեչռից նայեց, խնդաց գորտը,

-Այ վերջանա ձերոնց սորտը,

Գլուխդ՝ մեծ, խելքդ՝ պուճուր,

Ո՞ւր ես վազում շնչակտուր,

Ո'ր անխելն էլ քեզ պես վազի՝

Ոտքերը շուտ վեր կպարզի...